2013-2014 სასწავლო წელს მოსწავლეები სახელმძღვანელოებს უფასოდ მიიღებენ. აღნიშნულ სიახლეს საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობა მოჰყვა. პედაგოგები და მშობლები ამ ინიციატივას დადებითად აფასებენ, გამომცემლობები კი თვლიან, რომ შესაძლოა, მათი ქონებრივი უფლებები დაირღვას. გასულ კვირას, ეს სიახლე საზოგადოებას განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა გიორგი მარგველაშვილმა გააცნო. -"ოჯახებს 150-200 ლარამდე დაეზოგებათ, მშობლებს შეეძლებათ ეს თანხა სხვა წიგნების საყიდლად ან ზაფხულში ბავშვების დასასვენებლად გამოიყენონ. საქართველოს კონსტიტუციის მიხედვით ზოგადი განათლება არის უფასო, ჩვენ თავს ვალდებულად ვთვლით, რომ ყველა საჯარო სკოლაში, სადაც 650 000 ბავშვია, მათ მშობლებს არ მოუხდეთ ბოლო თეთრის გატანა ოჯახიდან და ბავშვებისთვის სახელმძღვანელოების ყიდვა," _ განაცხადა გიორგი მარგველაშვილმა. გურჯაანის #1 საჯარო სკოლის გეოგრაფიის პედაგოგი სოფიო ზვერიაშვილი სიახლეს დადებითას აფასებს. -"ძალიან მნიშვნელოვანი სიახლეა, ზოგიერთ მშობელს არ აქვს შესაძლებლობა, რომ შვილს წიგნი უყიდოს. ზოგჯერ სასწავლო წელი ისე გადის, ბავშვებს სრულად არ აქვთ სახელმძღვანელოები.ოჯახს წიგნების თანხა ტვირთად აღარ დააწვება, მოსწავლე იგრძნობს, რომ სახელმწიფო შეღავათს უკეთებს, უფრო მეტად დაინტერესდება სწავლით, რათა მომავალში ქვეყანას გამოადგეს," _ გვითხრა სოფიო ზვერიაშვილმა. მსგავსი პოზიცია აქვს ამავე სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგს მარინა უტიაშვილს. -"ეს რეფორმა აქამდეც უნდა გატარებულიყო, ამით მშობელი ფულს დაზოგავს, დამატებით ლიტერატურას შეუძენს შვილს და განათლების ხარისხიც გაუმჯობესდება." ინოვაციას მიესალმებიან მშობლებიც. როგორც ისინი ამბობენ, სასკოლო სახელმძღვანელოების ყიდვა ყოველწლიურად უხდებოდათ, რადგან ხშირ შემთხვევაში, ერთი და იგივე სახელმძღვანელოს მეორე წელს უმცროსი შვილებისთვის ვეღარ იყენებდნენ. -"ჩემი შვილიშვილები სკოლაში სწავლობენ, წიგნების ყიდვა ძვირი გვიჯდება. მინისტრმა ძალიან კარგი გადაწყვეტილება მიიღო, რის შემდეგაც მშობლებს ეს ტვირთი მოეხსნებათ," _ გვითხრა მარო სონღულაშვილმა. მშობლების პრობლემა ბავშვებზეც აისახებოდა და სახელმძღვანელოების გამო ისინიც რთულ მდგომარეობაში იყვნენ, ახლა კი ეს გადაწყვეტილება ძალიან ახარებთ. -"ბედნიერი ვარ მოსწავლეებს წიგნებს უფასოდ რომ დაგვირიგებენ. ჩემს მშობლებს საზრუნავი აღარ ექნებათ. ჩვენც მეტ პასუხისმგებლობას ვიგრძნობთ და კარგად ვისწავლით,“ _ გვითხრა მარიამ ჭაჭუკაშვილმა. მოსწავლეებისთვის სახელმძღვანელოების უფასოდ გადაცემის ფაქტს გამომცემლობები დადებითად აფასებენ, თუმცა, შიშობენ, რომ მათი საავტორო უფლებები დაირღვევა და სახელმძღვანელოების ღირებულებას სრულად ვერ მიიღებენ. აღნიშნულთან დაკავშირებით "სპექტრი" გამომცემლობა "ინტელექტის" ხემლძღვანელს კახმეგ კუდავას ესაუბრა. -"ყველა გამომცემელი მოხარული ვართ, რომ მოსწავლეები წიგნებს უფასოდ მიიღებენ, მაგრამ ამ სიახლეს პრობლემურ ჭრილშიც განვიხილავთ. განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო აცხადებს, რომ წიგნებს გააჩუქებს, რაც არასწორია. საჩუქრად შეიძლება გადასცე მხოლოდ საკუთარი ნივთი, ესე იგი, ისინი გვართმევენ საავტორო და საგამომცემლო უფლებებს. ეს არის მიტაცებული წიგნები. ამბობენ, რომ ჩაგვირიცხავენ ერთ მილიონ ლარს, ჩვენგან კი 4 მილიონ ეგზემპლიარს მიიღებენ, გამოდის, რომ ერთ წიგნში 25 თეთრს იხდიან. სახელმძღვანელოების ბაზარზე 20 გამომცემლობა ვართ, მეოცე ინგლისურენოვანი გამომცემლობა "მაკმილანია", რომელიც აღნიშნულ სიახლეში მონაწილეობას არ მიიღებს. სახელმწიფო მათ არ აკადრებს, რომ ჩვენთან დაბეჭდონ წიგნები და ისე აჩუქონ მოსწავლეებს.Aამ გამომცემლობასთან არანაირი პრეტენზია არ გვაქვს, მაგრამ ორმაგი სტანდარტი არ უნდა თამაშდებოდეს. თუკი, სახელმწიფო რეალურ თანხას გადაგვიხდის, ჩვენი უფლებები აღარ დაირღვევა," _ გვითხრა კახმეგ კუდავამ. ინიციატივას "ბაკურ სულაკაურის" გამომცემლობაშიც მიესალმებიან, მაგრამ აცხადებენ, რომ სიახლის დანერგვა მათი ქონებრივი უფლებების დარღვევის ხარჯზე არ უნდა მოხდეს. -"თავს ნებას მივცემ, რომ არამარტო ჩვენი, არამედ სახელმძღვანელოს გამომცემელთა და ავტორთა უმეტესობის სახელით გიპასუხოთ, რადგან ჩვენ გვაქვს ერთიანი პოზიცია: ჩვენ მივესალმებით სამინისტროს ამ ინიციატივას. ევროპის ბევრ ქვეყანაში სკოლები უფასოდ ურიგებენ სახელმძღვანელოებს მოსწავლეებს, თუმცა სკოლები წიგნებს გამომცემლობებისგან იძენენ სახელმწიფოსგან გამოყოფილი თანხით. მივესალმებით, თუ მოსწავლეებს საქართველოშიც ექნებათ უფასო სახელმძღვანელოები, მაგრამ ეს არ უნდა მოხდეს გამომცემლებისა და ავტორების საავტორო და ქონებრივი უფლებების დარღვევის ხარჯზე," _ აღნიშნა გამომცემლობა "ბაკურ სულაკაურის" დირექტორმა თინა მამულაშვილმა "სპექტრისთვის" გადმოგზავნილ წერილში. მისივე განმარტებით, თუ გამომცემელთა უფლებები უგულებელვყოფილი იქნება, სერიოზული დარტყმა მიადგება საგამომცემლო საქმეს საქართველოში, რომელიც ყველაზე განვითარებულია რეგიონში და საერთაშორისო ასპარეზზეა გასული. -"რამდენიმე გამომცემლობა გაკოტრების საფრთხის წინაშე აღმოჩნდება და ვეღარ შეძლებს ფუნქციონირებას. თუ ბიზნესი გაკოტრდა, ის ვერ დაასაქმებს ადამიანებს, ვერ გადარიცხავს თანხებს ბიუჯეტში, რაც თანდათანობით გამოიწვევს ქვეყნის გაღატაკებას." თინა მამულაშვილის თქმითვე, პრივილეგირებულ მდგომარეობაში არც ერთი გამომცემლობა არ უნდა იყოს, რადგან მხოლოდ ჯანსაღი კონკურენციის პირობებშია შესაძლებელი ხარისხიანი პროდუქციის შექმნა. აღნიშნულ გამომცემლობაში განმარტავენ, რომ მზად არიან, სახელმწიფოს საკუთარი ხედვა შესთავაზონ სახელმძღვანელოების ფასისა და ხარისხის გაუმჯობესების კუთხით. Chemonics International-ის წიგნიერების მიმართულების ხელმძღვანელმა პაატა პაპავამ facebook-ის საკუთარ გვერდზე გამოაქვეყნა თავისი დამოკიდებულება თემასთან დაკავშირებით, რომელსაც დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. ჩავთვალეთ, რომ ზოგიერთი მოსაზრება მკითხველისთვისაც საინტერესო იქნებოდა. პაატა პაპავა: ახალი წინადადება მარგველაშვილს. უამრავ ადამიანს საქართველოში არ აქვს პურის ფული. მოდით, უფასოდ დავურიგოთ პური. ოღონდ ფქვილი უნდა წავართვათ ხორბლის იმპორტიორებს, რომ შემოიტანენ დაფქვავენ და საკუთარ საცხობში გამოცხობას დააპირებენ მაშინ. ხორბლის იმპორტიორები არიან საზიზღარი კაპიტალისტები, ეგენი მშიერი ხალხის ხარჯზე მდიდრდებიან. ეს ფქვილი უნდა მივცეთ მათ კონკურენტ საცხობებს და გადავუხადოთ გამოცხობის ფული. საცხობები უტენდეროდ უნდა შევარჩიოთ, რომ ატკატი მოიტანონ... ერთი პური სახელმწიფოს დაუჯდება 5 თეთრი 50-ის ნაცვლად. დაიზოგება ბიუჯეტის ფული. ხალხიც კმაყოფილი იქნება და ასე ტაშ-ფანდურით შევალთ კომუნიზმში... მაცაცაო ბურჭულაძე: იცით, რამდენი ბავშვი დადიოდა სკოლაში უწიგნოდ? Aან რის ფასად უჯდებოდათ მშობლებს წიგნების შეძენა? რამდენი აქსეროქსებდა, იმიტომ, რომ ვერ ყიდულობდა!!! "მეორადი" წიგნების ძებნაში დაღლილი მშობლები არ გეცოდებოდათ!!! ვეთანხმები ნიკას, ერთი წიგნი მინიმუმ ხუთ წელს მაინც უნდა იყოს ვარგისიანი... მაგრამ მაშინ გამომცემლების ბიზნესი ხომ ჩავარდება?! მაძღარ კაცს ყველა მაძღარი ჰგონიაო _ ბრძნული გამონათქვამია... თუკი სახელმწიფო უზრუნველყოფს ყველა მოსწავლეს სახელმძღვანელოებით და თან ისე, გამომცემელიც არ დაზარალდეს, ვისა არ უნდა უნდოდეს ეს? Gგამომცემლების ინტერესები მესმის, მაგრამ ათასობით გამწარებული მშობლების და უსახელმძღვანელოდ დარჩენილი ბავშვების ინტერესებს რატომ არ იცავდნენ აქამდე ან ახლა? სოციალურად დაუცველის სტატუსს ვის როგორ ანიჭებდნენ, ეს კიდევ ცალკე განხილვის საგანია... თინათინ მოხევიშვილი: თუ ამ პურს წლების (!) განმავლობაში "მოკვდავები" ვერ აცხობდნენ? ისევ უნდა გააგრძელონ და თან დაზარალებულები არიან? რამდენი სახელმძღვანელო ვერ უძლებს კრიტიკას? Mმოიწვიონ კომისიები შესაბამის დარგებში, არა ქართველები თორემ ყველა ინტერესთა კონფლიქტზე ალაპარაკდება და მოხდეს შეფასება რა "ნაგავი" შეჰქონდათ სკოლებში, უმეტეს შემთხვევაში. მეორე ეტაპზე გამოვიძიოთ როგორ მოიპოვეს უფლება "ავტორებმა" ამ ნაგვით ერეცხათ ბავშვების ტვინები და მესამე ეტაპზე დავსვათ კითხვა, იქეთ ავტორებს ხომ არ აქვთ პასუხი საგები? დღეს თბილისში ერთ მფლობელს შეიძლება ჰქონდეს 120 აფთიაქი და რეგულაციები რომ მივიღოთ და იძულებული გახდეს გაასხვისოს/დახუროს, ეს ბიზნესი დაზარალდება? რა თქმა უნდა! მაგრამ ამის გაკეთება გარდაუვალია თუ ჩვენ ევროინტეგრაციაზე გვაქვს პრეტენზია. თამარ კაპანაძე