მთავრობის დადგენილებით, ღვინის ქარხნებიდან ჭაჭა (დაწურული ყურძნის ნარჩენი) ფიზიკურ პირებზე, წელსაც არ გაიცემა, რათა არ დამზადდეს ფალსიფიცირებული პროდუქტი.
ამასთან სოფლის მეურნეობის მინისტრის ოთარ დანელიას ინიციატივით, 2015 წლის იანვრიდან ღვინოზე კონტროლი გამკაცრდა.
ღვინის ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელის გიორგი სამანიშვილის ინფორმაციით, მთავარი მიზეზი, რის გამოც ღვინის კომპანიებს მისცეს რეკომენდაცია - არ გასცენ ნარჩენები ფიზიკურ პირებზე, მეორადი ე.წ. ღვინის დამზადების რისკის თავიდან აცილებაა: „სამწუხაროდ, ოჯახებში ფალსიფიცირებული ღვინის დამზადების გავრცელებული პრაქტიკაა. ნარჩენების არგაცემა არ იყო კატეგორიული მოთხოვნა, თუმცა დარგი ერთსულოვანია ამ მიმართულებით. ეს ჭაჭა შეიძლება სხვა მიზნით გამოვიყენოთ, მაგალითად სასუქად, რადგან თუ მოხვდება ფიზიკური პირების ხელში, დიდი შანსია, რომ ცოტ-ცოტა, მაგრამ ჯამში საკმაოდ ბევრი ფალსიფიცირებული ღვინო დამზადდეს. შარშანდელმა პრაქტიკამ აჩვენა, რომ ჭაჭის ფიზიკურ პირებზე არგადაცემა საკმაოდ წარმატებული იყო“.
მისივე თქმით, ფალისიფიცირებული ღვინის გაყიდვა არის სისხლის სამართლის დანაშაული, რომელიც ითვალისწინებს მკაცრ დასჯას, მათ შორის თავისუფლების აღკვეთასაც. „თუ ვინმემ ფალსიფიცირებული ღვინო გაიტანა ბაზარზე, ამას შესაბამისი სამსახურები დაადგენენ, რის შემდეგაც სასამართლო გადაწყვეტს სასჯელის ფორმას. ფალისიფიკაცია მოხდება ოჯახურ მარანში თუ „დიდ მარანში“ ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს“.
რაც შეეხება ნარჩენების გასხვისების აღრიცხვას, სამანიშვილი ამბობს, რომ ყველა მწარმოებელი ამას თავად აკეთებს: „ქარხნებს აქვთ თავის ბუღალტერია და თუ გაყიდის იურიდიულ პირებზე, ეს აღრიცხული იქნება ზედნადებით და ა.შ. ეს მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტებში თავსდება. ასე რომ, ნებისმიერ სახელმწიფო ორგანიზაციას საგადასახადო იქნება ეს თუ სხვა, შეუძლია ნახოს რა რაოდენობის ჭაჭა გაიცა“.
სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სსიპ სურსათის ეროვნული სააგენტო მომხმარებელთა ინტერესებისა და ქართული ბაზრის ფალსიფიკაციისგან დასაცავად ღვინისა და ალკოჰოლიანი სასმელების ფართომასშტაბიან შემოწმებას რამდენიმე წელია ახოეციელებს.
როგორც სურსათის ეროვნული სააგენტოს სურსათის დეპარტამენტის, მცენარეული წარმოშობის სურსათისა და სასმელი წყლის სამმართველოს უფროსი მარიამ გორდაძე, speqtri.ge-სთან განმარტავს, მთავრობის ნომერ მესამე დადგენილების თანახმად, უწყება სახელმწიფო კონტროლის ფარგლებში იკვლევს ღვინის ნიმუშებს და ამოწმებს ყველა მაჩვენებელზე: „ჩვენ განსაზღვრული გვაქვს გამოვავლინოთ წარმოების წესის დარღვევით დამზადებული ღვინო. თუ ასეთი შემთხვევა გამოვლინდა, არსებობს დარღვევის სხვადასხვა სახე: ლაბორატორიული კვლევის შედეგად ფალისფიკაციაზე თუ აშკარა ეჭვი გაგვიჩნდება, მაგალითად მასში აღმოჩნდა საღებავი, საქმეს ფინანსთა სამინისტროს საგამოძიებო სამსახურს გადავცემთ; თუ ნიმუში გვაჩვენებს, რომ მასში მომატებულია აქროლვადი მჟავები, რომელიც შეიძლება შენახვის პირობების დარღვევით იყოს გამოწვეული, ამ შემთხვევაში საქმე უწყებას არ გადაეცემა, თუმცა გამყიდველს ადგილზე ეკრძალება პროდუქტის რეალიზაცია, რომელზეც შემდგომ სურსათის ეროვნული სააგენტო ზედამხედველობას ახორციელებს; პარალელურად ისეთ ნიმუშებში, რომელშიც არის წარმოების სხვა წესების დარღვევა, ანუ თუ ნიმუშში მეტალები და პესტიციდები აღმოჩნდა, ის მავნებელია და განადგურდება“.
speqtri.ge დაინტერესდა ჭაჭაზე შაქრის დაყრა და ამ გზით დამზადებული ღვინო ჩაითვლება თუ არა ფალსიფიკაციად. მარიამ გორდაძე აღნიშნავს, რომ მსგავს შემთხვევაში პროდუქტი მოწმდება უშაქრო ექსტრაქტზე: „თუ დაბალია უშაქრო ექსტრატი, ჩნდება ეჭვი, ხომ არ არის ეს ღვინო ფალსიფიცირებული, თუმცა მთავრობის დადგენილების მიხედვით ჩვენ ამ სტატუსით არ გადავცემთ საქმეს საგამოძიებო სამსახურს, ანუ სახელს „ფალსიფიცირებული“ ჩვენ არ ვანიჭებთ, რადგან მერე კიდევ ხდება დეტალური კვლევა.“
ამასთან გორდაძის თქმით, უკვე წლებია კახურ ღვინოებში დარღვევები არ აღმოჩენილა: „უფრო დასავლეთ საქართველოში გვაქვს ხოლმე ეჭვი ფალსიფიკაციაზე“.
აღსანიშნავია, რომ კახეთში ღვინო სახლიდან იყიდება, რომელიც შესაძლოა იყოს ფალსიფიცირებული, თუმცა მასზე სახელმწიფო კონტროლი არ ხორციელდება.
„მხოლოდ ბიზნესოპერატორი კონტროლდება. ანუ ის პირი, ვინც ღვინის რეალიზაციას ეწევა, უნდა იყოს დარეგისტრირებული. ფიზიკურ პირზე სახელმწიფო კონტროლს ვერ ახორციელებს, რადგან ეს იგივეა, რაც გარევაჭრობა“, - ამბობს გორდაძე.
როგორც სურსათის ეროვნულ სააგენტოში განმარტავენ, აქტიურად მიმდინარეობს ჩამოსასხმელი ღვინის, როგორც ფალსიფიკაციის მაღალი რისკის სასმელის კვლევა რესტორნებში, მარკეტებსა და საცალო ვაჭრობის ობიექტებში. უწყების ინფორმაციით, დედაქალაქსა და საქართველოს რეგიონებში აღებულია 343 ნიმუში. 17-მდე საეჭვო შემთხვევა მოკვლევისთვის შესაბამის საგამოძიებო სამსახურებს გადაეცა.
მასალის გამოყენების პირობები