2015 წლის 1 აგვისტოდან, ძალაში შევა ტექნიკური რეგლამენტი "თაფლის შესახებ", რომელიც ნატურალურ თაფლთან დაკავშირებით მოთხოვნებს დაადგენს.
როგორც სურსათის ეროვნულ სააგენტოში განმარტავენ, ბიზნესოპერატორი ვალდებულია ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრული ნატურალური თაფლი აწარმოოს და ბაზარზეც რეგლამენტით დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად გაიტანოს.
- "მანამდე, მსგავსი რეგლამენტი არ არსებობდა, თუმცა გარკვეული მოთხოვნები იყო, რომელიც ტექნიკური ფორმით სხვა ნორმატიულ აქტებში აისახებოდა. გადაწყვეტილება ასოცირების ხელშეკრულების ფარგლებშია მიღებული, რათა შექმნილიყო დოკუმენტი და შემდეგ ძალაში შესულიყო. რეგლამენტი ითვალისწინებს, რეგულაციას ობიექტის - ამ შემთხვევაში თაფლის მიმართ, მოთხოვნების სამართლებრივ ნორმატიულ ჩარჩოებში მოქცევას. პირველ რიგში, ეს არის განმარტება, თუ რა პროდუქტია, როგორ და რა პირობებში უნდა მოხდეს წარმეობა-გადამუშავება, რა პირობები უნდა იქნას დაცული დაფასოებისას, ეტიკეტირებისას, სხვადასხვა მახასიათებლების ნორმირებისას. მისი დარღვევის შემთხვევაში, სურსათის უვნებლობის კანონმდებლობა შესაბამის პასუხისმგებლობას ითვალისწინებს. მაგალითად, გაწერილია ჯარიმა, ეტიკეტირების წესის დარღვევისთვის, ასევე მავნე სურსათის წარმოებისთვის და ა.შ. სურსათის ეროვნული სააგენტოს უფლებამოსილი პირი რეგულარულად შეამოწმებს ნორმატიული მოთხოვნების აღსრულებას."- აღნიშნა სურსათის ეროვნული სააგენტოს სურსათის დეპარტამენტის უფროსმა კახა სოხაძემ.
გურჯაანელი მეფუტკრე ნიკო ბიაშვილი რეგლამენტს მუხლობრივად ჯერ არ გასცნობია, თუმცა შენიშვნები უკვე აქვს და იმ პრობლემებზე საუბრობს, რაც შესაძლოა, აღნიშნული წესის ამოქმედებას მოჰყვეს.
- "ნებისმიერი სახის რეგულაცია რომ დაუწესოს სახელმწიფომ ადამიანს, შესაბამისი სამუშაოების ჩატარებაა საჭირო. გვეუბნებიან, რომ ბიოთაფლი უნდა ვაწარმოოთ, მაგრამ ჩნდება კითხვები, ასეთი თაფლის საწარმოებლად შემუშავებულია, თუ არა ტექნოლოგია, არსებობს თუ არა შესაბამისი პრეპარატები, ინვენტარი დამზადებულია თუ არა სუფთა მასალისგან, კიდევ უამრავი დეტალია გასათვალისწინებელი. შესაბამისი სტანდარტის მიღებას გარკვეული მომზადება სჭირდება. რამდენიმე თვეში მთლიანად ბიოთაფლის წარმოებაზე გადაწყობა, მეფუტკრეებს ძალიან გაუჭირდებათ. ჩვენ უნდა გავეცნოთ აღნიშნულ რეგლამენტს, ამას დიდი ხანი დასჭირდება. თაფლის წარმოება უკვე დაწყებულია. თუკი რეგლამენტს აგვისტოდან მოითხოვენ, გამოდის რომ წესებს ადგენენ მაშინ, როდესაც პროდუქცი უკვე წარმოებულია. მეფუტკრე ბიოლოგიური თაფლის საწარმოებლად რომ მოემზადოს, რამდენიმე წელი დასჭირდება."- ამბობს ის.
აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით მოსახლეობის აზრი არაერთგვაროვანია. იამზე ლომიძე ტექნიკური რეგლამენტის ამოქმედების მომხრეა,
- "ბაზარში მგონი ნატურალური თაფლი საერთოდ არ არის, ამიტომ იქ არასოდეს ვყიდულობ. მივდივარ და მუდმივად ერთი ადამიანისგან მომაქვს. ამ კანონის ამოქმედების, მომხრე ვარ, თუ ყიდულობ თაფლს, გარანტია უნდა გქონდეს, რომ ის ნამდვილად ნატურალურია."
გურჯაანელი ზაური აფრიაშვილი ფიქრობს, რომ აღნიშნული წესის ამოქმედებამ შესაძლოა, თაფლის ფასის ზრდა გამოიწვიოს,
- "ეს წესი რომ იქნება, შეიძლება თაფლის წარმოებას მეფუტკრეებმა თავი დაანებონ, ახლა თუ ღირს 8-10 ლარი, მერე ფასი გაორმაგდება. მწარმოებელს ყველანაირად ზღუდავენ, მე სადაც ვყიდულობ, ვიცი, რომ ნატურალურია. რომ ამბობენ, სტანდარტების დაცვით აწარმოეთო, ფუტკარს თუ თავის დროზე ცოტა შაქარი არ აჭამე, მოკვდება. ამით კანონი არ ირღვევა."
ტექნიკური რეგლამენტის მიხედვით, რომელიც თაფლის წარმოების წესს განსაზღვრავს, დაუშვებელია:
- "ბაზარზე განთავსებულ თაფლში საკვებდანამატების და სხვა საკვები ინგრედიენტების დამატება. მას არ უნდა ჰქონდეს უცხო სუნი და გემო, რომელიც წარმოიქმნება შენახვის და გადამუშავების დროს.
ამავე რეგლამენტის მიხედვით, თაფლი არ უნდა დაექვემდებაროს ფერმენტაციასა და დუღილს.
ასევე დაუშვებელია თაფლიდან ყვავილის მტვერის ან სხვა შემადგენელი კომპონენტის მოცილება, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მტვერის ან სხვა შემადგენელი კომპონენტის მოცილება განპირობებულია მასში მოხვედრილი უცხო არაორგანული და ორგანული ნივთიერებების მოცილების აუცილებლობით.
ტექნიკური რეგლამენტი ადგენს, რომ დაუშვებელია თაფლის გაცხელება და გადამუშავება ისე, რომ შეცვლილი იქნეს მისი ძირითადი მაჩვენებლები.
დაუშვებელია თაფლის მჟავიანობის ხელოვნურად შეცვლა, ასევე გამოკრისტალებული თაფლის ქიმიური და ბიოქიმიური მეთოდებით დამუშავება."
თუკი მეფუტკრე აღნიშნულ წესებს დაარღვევს, სურსათის უვნებლობის კანონმდებლობის შესაბამისად დაჯარიმდება.
თამარ კაპანაძე
მასალის გამოყენების პირობები