მარი გონაშვილი მოსახლეობა, რომელიც სახელმწიფომ ეკოლოგიური პრობლემების გამო აჭარის მაღალმთიანი რეგიონიდან ჩამოასახლა, წლებია, რაც არჩევნებში მონაწილეობას ვერ იღებს. კომპეტენტური პირების თქმით, ისინი თავიანთ პოზიციას ვერც მოახლოებულ არჩევნებში დააფიქსირებენ, თუკი ფაქტობრივი საცხოვრებლის მიხედვით ხელახალ რეგისტრაციას არ გაივლიან. ეკომიგრანტებს კი ამ მოსაზრებასთან დაკავშირებით თავიანთი პოზიცია აქვთ. 2007-2010 წლებში ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის არეშფერანის თემის ტერიტორიაზე (ხოშატიანი, არეშფერანი, ქევხიანი, ბოლქვი) აჭარის მაღალმთიანი რეგიონებიდან ეკოლოგიური პრობლემების გამო მოსახლეობის ჩამოსახლება ორ ეტაპად მოხდა. მათი მიგრაცია ზვავმა და მეწყერმა განაპირობა. ჩამოსახლებული 57 კომლიდან დღესდღეობით მხოლოდ 4 მათგანია რეგისტრირებული. მოსახლეობის თქმით, ამ ხნის განმავლობაში არც ერთ არჩევნებში არ მიუღიათ მონაწილეობა. "უკვე რამდენიმე წელია, რაც სოფელ ხოშოტიანში ვცხოვრობთ. ამ დროის განმავლობაში სხვადასხვა არჩევნები ჩატარდა, მაგრამ არარეგისტრირებულ მოსახლეობას არ გვაქვს არჩევნებში მონაწილეობის და საკუთარი აზრის დაფიქსირების უფლება. როდესაც არჩევნებზე მე და ჩემი მეუღლე ხმის მისაცემად მივედით, უარი გვითხრეს. შემდეგ მოვითხოვე, რომ ჩვენი მონაცემები დამატებით სიაში შეეტანათ, მაგრამ კომისიის თავმჯდომარემ, რწმუნებულმა და მისმა მოადგილემ ამაზეც უარყოფითი პასუხი გამცეს. მითხრეს მონაწილეობის უფლება მხოლოდ რეგისტრირებულ მოსახლეობას აქვსო," _ გვითხრა ვაჟა ბოლქვაძემ. საარჩევნო კანონის მიხედვით არჩევნებში მონაწილეობის მისაღებად აუცილებელია მოქალაქემ რეგისტრაცია გაიაროს საცხოვრებელი ადილის მიხედვით. თუმცა არეშფერანელი ეკომიგრანტების უმეტესობას პირადობის მოწმობაში კვლავ ძველი მისამართი აქვს მითითებული. როგორც ისინი აღნიშნავენ, ID ბარათების აღებას თავადვე ერიდებიან. ტარიელ ქიზინიძის თქმით, ის საცხოვრებელი ფართი, რომლითაც სახელმწიფომ დააკმაყოფილა, საცხოვრებლად უვარგისია და თუ არ შერემონტდა, იძულებული გახდება მიატოვოს. "რამდენიმე წელია ოჯახთან ერთად აქ ვცხოვრობ. სოფელში აღწერის მიზნით არავინ მოსულა. რეგისტრაციას კი იმის გამო არ ვაკეთებ, რომ სახლი, რომელშიც ვცხოვრობ, საკმაოდ დაზიანებულია. ცუდი ამინდების დროს, ჩემს სახლშიც ისე წვიმს, როგორც გარეთ. თუ ჩემი მდგომარეობა არ გამოსწორდება, შეიძლება სოფელიც კი დავტოვო. რა თქმა უნდა ვერც ერთ არჩევნებში ვერ ვიღებ მონაწილეობას. ხმის მისაცემად აჭარაში ხომ ვერ ჩავალ?!" _ ამბობს `სპექტრთან~ საუბარში ტარიელ ქიზინიძე და იქვე აღნიშნავს, რომ ლტოლვილთა და განსახლების სამინისტროს წარმომადგენლები პრობლემის მოგვარებას დაპირდნენ და ხელახალი რეგისტრაციის გადაწყვეტილებასაც ამის შემდეგ მიიღებს. ასეთ შემთხვევაში მსგავს სიტუაციაში მყოფი მოქალაქეები 2012 წლის შემოდგომის საპარლამენტო არჩევნებში მონაწილეობას ვერ მიიღებენ. როგორც სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოების (ISFED) კახეთის რეგიონალური კოორდინატორის ნანა დევიძის თქმით, ამომრჩეველი ხმას აძლევს იმ საარჩევნო უბანზე, სადაც არის რეგისტრირებული, ანუ ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით ის ხმის მიცემას ვერ განახორციელებს. "აქედან გამომდინარე იმ ამომრჩეველმა, რომელსაც უნდა, რომ მონაწილეობა მიიღოს არჩევნებში, ახალი ID ბარათის მისაღებად აუცილებელია დროულად მიმართოს სამოქალაქო რეესტრს. როგორც კი ამომრჩეველი მიიღებს პირადობის მოწმობას ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით, საკუთარი თავი უნდა გადაამოწმოს საარჩევნო სიაში, თუ მონაცემები ვერ აღმოაჩინა, შესწორების შეტანის მიზნით არჩევნებამდე არაუგვიანეს 10 დღისა, უნდა მიმართოს არა ცესკო-ს, არამედ საოლქო საარჩევნო კომისიას, რომელიც აგროვებს მონაცემებს და ჩასწორების მიზნით აწვდის საარჩევნო სიების დაზუსტების კომისიას," _ აღნიშნა ნანა დევიძემ. მისივე თქმით, დრო სკმარისია, ამომრჩევლებს შეუძლიათ ამ დროით ისარგებლონ და დროულად მიმართონ სამოქალაქო რეესტრს, აიღონ ID ბარათი და შეძლონ არჩევანის გაკეთება.