შსს არ იცავს ჟურნალისტებს თავდასხმებისგან - ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია მოუწოდებს შინაგან საქმეთა
სამინისტოს, აღკვეთოს საარჩევნო უბნებთან მობილიზებული პირების
ძალადობრივი ქმედებები ჟურნალისტების მიმართ. ორგანიზაციის
განცხადებით, უბანზე მობილიზებული აგრესიულად განწყობილი, ზოგ
შემთხვევაში არაფხიზელი, პირების მხრიდან ჟურნალისტებზე ძალადობა დღის
განმავლობაში მყარ ტენდენციად ჩამოყალიბდა და შსს არ იცავს
ჟურნალისტებს მათი თავდასხმებისგან.
როგორც ქარტიაში აცხადებენ, უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონებში
გახსნილ საარჩევნო უბნებზე ზოგიერთი საუბნო კომისიის თავმჯდომარე,
კანონის დარღვევით, თვითნებურ გადაწყვეტილებებს იღებს და
ჟურნალისტების მუშაობას აფერხებს.
„მარნეულში, სოფელ სადახლოს საარჩევნო უბანზე, 14:00 საათზე, რადიო
“მარნეულის” ჟურნალისტი ვლადიმერ ჩხიტუნიძე მანამდე არ შეუშვეს, სანამ
საქმეში საოლქო საარჩევნო კომისია არ ჩაერია. ჟურნალისტის თქმით,
უბნის თავმჯდომარე მას რამდენიმე წუთის განმავლობაში არ აძლევდა
უბანზე შესვლის შესაძლებლობას და ეუბნებოდა, რომ მხოლოდ იმ
შემთხვევაში შეუშვებდა, თუ არაფერს გადაიღებდა. ჟურნალისტმა
დახმარებისთვის საოლქო საარჩევნო კომისიას მიმართა. საგულისხმოა, რომ
სოფელ სადახლოში ხმის მიცემის პროცედურა ძველი სისტემით მიმდინარეობს
და უბანზე ჟურნალისტის და კამერის ყოფნა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი
იყო.
15:00 საათისთვის, კახეთში, “მთავარი არხის” გადამღებ ჯგუფს,
ჟურნალისტ ია გულიაშვილს და ოპერატორ ლევან დვალს, თავს დაესხა
ტელეკომპანიის ვარაუდით “ქართულ ოცნებასთან” დაკავშირებული პირი.
ჟურნალისტი ამ დროს იმის გარკვევას ცდილობდა, თუ ვინ და რატომ
უმასპინძლდებოდა უბანზე ხმის მისაცემად მისულ ამომრჩევნებს.
აგრესიულად განწყობილი პირი ჟურნალისტს უბნის დატოვებას თხოვდა და
ოპერატორისკენ იწევდა. მან “მთავარი არხის” კამერის გატაცებაც
სცადა.
15:00 საათისთვის, ბათუმში, “მთავარი არხისა” და “ფორმულას” გადამღებ
ჯგუფებს, “მთავარი არხის” ინფორმაციით “ქართულ ოცნებასთან”
დაკავშირებული აგრესიულად განწყობილი პირები, საარჩევნო უბანზე
შესვლის საშუალებას არ აძლევდნენ. ჟურნალისტები უბანთან მობილიზებულ
პირებს სიების თაობაზე უსვამდნენ კითხვებს.
16:30 საათისთვის, თბილისში, გლდანში, საარჩევნო უბანთან შეკრებილმა,
გამორჩეულად აგრესიულმა პირებმა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს
ონლაინ გამოცემა “პუბლიკას” ჟურნალისტს მინდია გაბოძეს. ერთ-ერთმა
პირმა გამოცემას უთხრა, რომ “ქართული ოცნების” მხარდამჭერია.
17:30-ისთვის, თბილისში, ვაზისუბანში, ერთ-ერთ საარჩევნო უბანზე
მობილიზებული პირები თავს დაესხნენ “ტვ პირველის” ოპერატორს და კამერა
დაუზიანეს. ოპერატორი პაპუნა ხაჩიძე და ჟურნალისტი მარიამ
გაფრინდაშვილი ამ დროს უბნის მიმდებარედ შეკრებილებს იღებდნენ.
10:00 საათისთვის, “ფორმულას” ჟურნალისტს საარჩევნო უბანზე
მობილიზებულმა პირებმა სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს და გადაღებაში
ხელი შეუშალეს.
10:30 საათისთვის, ბათუმის ერთ-ერთ საარჩევნო უბანზე “ქართული
ოცნების” კოორდინატორები “ტვ პირველის” ჟურნალისტს თეონა
დოლენჯაშვილს, რომელიც მათთვის კითხვების დასასმელად მიკროავტობუსში
ავიდა, სიტყვიერად დაუპირისპირდნენ, კარი ჩაუკეტეს და გადაადგილება
შეუზღუდეს, ხოლო მათგან ერთ-ერთი, ედუარდ შარაძე, ჟურნალისტს სისხლის
სამართლებრივი დევნით დაემუქრა.
14:00 საათისთვის, რადიო თავისუფლების ცნობით, რუსთავში, ერთ-ერთ
საარჩევნო უბანზე, რადიოს ჟურნალისტს, დავით მჭედლიძეს, ჟურნალისტურ
საქმიანობაში ხელი შეუშალეს. დავით მჭედლიძე უბნის მიმდებარედ მყოფ
პირებს აფიქსირებდა, რომლებიც, სავარაუდოდ, უბანზე მისული
ამომრჩევლების აღრიცხვით იყვნენ დაკავებული, რა დროსაც ჟურნალისტს
სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს და მისთვის ტელეფონის წართმევა
სცადეს.
შუადღისას, 14:00 საათისთვის, სოფელ ქვემო ხოდაშენში, საარჩევნო
უბანზე თავს დაესხნენ “ტვ პირველის” გადამღებ ჯგუფს, ჟურნალისტ მარიამ
მაკასარაშვილს და ოპერატორ ნუკრი ქაფიაშვილს. მარიამ მაკასარაშვილის
თქმით, მათ გადაიღეს სპეციალური სიები, რომლებშიც უბანზე მყოფი უცნობი
პირები უბანზე მისულ ამომრჩევლებს აღრიცხავდნენ. ისინი ასევე
არიგებდნენ ფულს. ამ ფაქტით გაღიზიანებული უცნობი პირები მათ
ფიზიკურად დაუპირისპირდნენ. ერთ-ერთმა მამაკაცმა ოპერატორს
რამდენჯერმე ჩაარტყა სახის არეში და კამერა დაუმტვრია. ნუკრი
ქაფიაშვილს სამედიცინო დახმარება დასჭირდა. ადგილზე მივიდნენ სასწრაფო
დახმარების ბრიგადა და შსს-ს წარმომადგენლები.
OC Media-ს ცნობით, საქართველოში არ შემოუშვეს შვეიცარიელი ჟურნალისტი
სტეფან გოსი. დოკუმენტში, რომელიც გამოცემამ გაავრცელა, უარის
საფუძვლად მითითებულია: “არ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით
განსაზღვრულ სხვა მოთხოვნებს”. არჩევნებამდე სამი დღით ადრე,
ანალოგიური საფუძვლით საზღვრის კვეთაზე უარი უთხრეს ჩეხ/ბრიტანელ
ჟურნალისტს რეი ბეისლის, რომელსაც არჩევნები უკრაინული გამოცემის,
Kiyv Independent-ის, აუდიტორიისთვის უნდა გაეშუქებინა.
ისნის ერთ-ერთი საარჩევნო უბანზე, 11:00 საათისთვის, უცნობი პირი
„მთავარი არხის“ და „ტვ პირველის“ ჟურნალისტებს დაუპირისპირდა და
დარბევით დაემუქრა. უბანზე ჟურნალისტები ქეთა ციცქიშვილი და მარიამ
გაფრინდაშვილი იღებდნენ აგრესიულად განწყობილ პირებს, რომლებიც ხმის
მისაცემად მისულ ამომრჩევლებს და ჟურნალისტებს სიტყვიერ შეურაცხყოფას
აყენებდნენ.
ახმეტის რაიონის სოფელ მატანში, 11:30 საათისთვის, სავარაუდოდ
“ქართული ოცნების” წარმომადგენლები თავს დაესხნენ ჟურნალისტ გელა
მთივლიშვილს, რომელიც უბანზე დამკვირვებლის სტატუსით იმყოფებოდა. გელა
მთივლიშვილმა არაუფლებამოსილ პირებს უბნის შესასვლელის და მიმდებარე
ტერიტორიის დატოვება მოსთხოვა. აგრესიულმა პირებმა, რომელთა შორის იყო
ილია მამუჩარაშვილი, მას ტელეფონი წაართვეს, გადაღებაში ხელი შეუშალეს
და ფიზიკური და სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს. მთივლიშვილმა საქმის
კურსში ჩააყენა 112. მოგვიანებით ის შსს-ში გამოკითხვაზე
დაიბარეს.
ქუთაისში, ერთ-ერთ საარჩევნო უბანზე, CNews-ის ჟურნალისტს გიგა
გელხვიიძეს, სამი პირი, რომლებიც CNews-ის ინფორმაციით „ქართული
ოცნების“ აქტივისტები არიან, ფიზიკურად გაუსწორდა. ჟურნალისტმა გიგა
გელხვიიძემ აღმოაჩინა სიები, სადაც მოქალაქეების პირადი მონაცემები
იყო დაფიქსირებული. აქტივისტების გაღიზიანება ამ ფაქტმა
გამოიწვია.
მარნეულში, ერთ-ერთ საარჩევნო უბანზე, რადიო “მარნეულის” ჟურნალისტებს
ვლადიმერ ჩხიტუნიძესა და თიკო დავაძეს, დამკვირვებელმა, რომელიც მათი
ინფორმაციით, “ქართული ოცნების” მხარდამჭერია, სიტყვიერი შეურაცხყოფა
მიაყენა, “აგენტები” და “ქვეყნის გამყიდველები” უწოდა და
ანგარიშსწორებით დაემუქრა. დამატებით, უბნის თავმჯდომარემ
ჟურნალისტებს ვიდეოგადაღება შეუზღუდა.
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია შეგახსენებთ, რომ ჟურნალისტებისთვის
პროფესიულ საქმიანობაში ხელის შეშლა სისხლის სამართლის დანაშაულს
წარმოადგენს,“- ვკითხულობთ განცხადებაში.
მასალის გამოყენების პირობები