დღეს წითელი პარასკევია. ამ დღეს ღვთისმსახურება იესო ქრისტეს
ჯვარცმას, ჯვრიდან გარდამოხსნასა და დასაფლავებას იხსენებს. დიდი
პარასკევი დიდი მარხვის ყველაზე მძიმე დღეა.
ამ დღეს ტაძრებში წირვა არ აღესრულება, რადგან ადამიანთა ცოდვებისგან
გამოსახსნელად უფალმა საკუთარი თავი მსხვერპლად შესწირა. მსახურებისას
სამეუფო ჟამნი შესრულდება, რომლის დროსაც უფლის ვნების შესახებ
სახარება იკითხება.
დიდი პარასკევის სერობა მაცხოვრის ჯვრიდან გარდამოხსნასა და
დასაფლავებას ეძღვნება და ჩვეულებრივ, შუადღის ორ საათზე აღევნილება,
რადგან იესო ქრისტე ჯვარზე სწორედ ამ დროს მიიცვალა. მსახურების
დაწყებამდე ტაძრის შუაგულში მზადდება ამაღლებული, ყვავილებით მორთული
სადგამი – “საფლავი”, საკურთხეველში კი, წმინდა ტრაპეზზე,
დააბრძანებენ გარდამოხსნას, საგანგებოდ მოხატულ დიდ ქსოვილს, რომელზეც
საფლავში ჩასვენებული მაცხოვარია ამოქარგული.
გარდამოხსნას უწმინდესი სასულიერო პირებთან ერთად საკურთხევლიდან
გამოაბრძანებს. მოხდება ტაძარში სამჯერ შემოტარება და მას ტაძრის
შუაგულში სადგამზე დააბრძანებენ. შესრულდება საგალობლები, რომლებიც
იესო ქრისტეს ვნებასა და ჯვარცმას ასახავს. ამის შემდეგ, სამღვდელოება
და მლოცველები გარდამოხსნის წინაშე დიდ მეტანიას ასრულებენ და მას
ეამბორებიან.
გარდამოხსნა ტაძრის შუაგულში არასრული სამი დღის განმავლობაში რჩება,
რაც იმის სიმბოლოა, რომ მაცხოვარი აღდგომამდე სწორედ სამი დღე იყო
საფლავში.
დიდი პარასკევი მთელი წლის განმავლობაში ყველაზე მძიმე მარხვის დღეა.
მორწმუნეები ამ დღეს ასევე კვერცხებს წითლად ღებავენ და პასქებს
აცხობენ. წითელი კვერცხის მსგავსად პასქასაც რელიგიური დატვირთვა
აქვს. უფლის ჯვარცმა იუდეველთა პასექის დღესასწაულზე მოხდა.
კვერცხების წითლად შეღებვა წმ. მარიამ მაგდალინელის სახელს
უკავშირდება, რომლისგანაც მაცხოვარმა შვიდი ეშმაკი განდევნა და
რომელმაც ღვთისმშობლის შემდეგ პირველმა იხილა მკვდრეთით აღმდგარი
უფალი.
მასალის გამოყენების პირობები