სოფლის მეურნეობის სამინისტო კახელ გლეხებს პირობას აძლევს, რომ "რთველი 2013" გასული წლებისგან რადიკალურად განსხვავებული იქნება და ფერმერი საკუთარი შრომის რეალურ შედეგს იხილავს. ამ ეტაპზე გლეხებისთვის ყველაზე აქტუალურ საკითხებზე "სპექტრს" ღვინის ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელი ლევან დავითაშვილი ესაუბრა.
"რთველი 2013" დედოფლისწყაროს მუნიციპალიტეტში გასულ კვირას დაიწყო. ცოტა ხანში კი კახეთის დანარჩენი რაიონებიც ჩაერთვება. ფერმერებს განსაკუთრებით ყურძნის რეალიზების საკითხები აინტერესებთ.
-"ამ ზაფხულს, ივლისში, როდესაც რთვლის დაგეგმვა დავიწყეთ, კომპანიების მხრიდან საკმაოდ დაბალი მოთხოვნა იყო. ამის შემდეგ რიგი ღონისძიებები დავგეგმეთ _ ეს არის სუბსიდირება და იაფი კრედიტი. ამან მნიშვნელოვნად შეცვალა არსებული სურათი და დღეს მოთხოვნა ბევრად დიდია. გაწერილი გვაქვს, ყურძნის ჯიშების მიხედვით კომპანიები რა ოდენობის პროდუქტის შეძენას აპირებენ. რქაწითელი, საფერავი და კახური მწვანე არის ის სამი ძირითადი ინდუსტრიული ჯიში, რომელიც ყველა საწარმოს აინტერესებს," _ გვითხრა ლევან დავითაშვილმა.
კახეთში რთველი დედოფლისწყაროს რაიონიდან იწყება. იქ მოწეული ყურძნის შაქრიანობა მაღალია, თუმცა სიმჟავის მაჩვენებელი _ დაბალი. გასულ წლებში ფერმერებს ამ მიზეზის გამო ყურძნის ჩაბარება უჭირდათ. თანაც ამ დროისთვის ღვინის კომპანიებიც არ იყვნენ მზად პროდუქტის მისაღებად. ლევან დავითაშვილი აცხადებს, რომ ფერმერებს წელს ასეთი პრობლემები აღარ ექნებათ.
-"დიახ, ამ რაიონში ისეთი არ არის ყურძენი, როგორც სხვა მიკროზონებში. თუმცა მოთხოვნა იმდენად დიდია და პროცესიც იმდენად კოორდინირებულად მიდის, მერწმუნეთ, პრობლემა არ არსებობს. მოთხოვნა არის ადეკვატური და ყურძენი უპრობლემოდ ბარდება."
სააგენტოს ხელმძღვანელი აღნიშნავს, რომ სუბსიდირების პროგრამა ახალი ხელისუფლების პრიორიტეტი არ არის, მაგრამ "რთველი 2013" გარდამავალ პერიოდს დაემთხვა და სხვაგვარად ვერც მოხდებოდა.
-"სუბსიდია არ არის ჯანსაღი სისტემა. ჩვენი ინდუსტრია იმდენად გამართული უნდა იყოს, რომ სუბსიდირება არ დასჭირდეს. ახლა წინა წლების პრობლემების მოგვარება ხდება. ბევრი რამ შეიცვალა. ღვინის კომპანიებს იაფი საკრედიტო სერვისის საშუალება გაუჩნდათ. რუსეთის სახით ახალი ბაზარი გაიხსნა. წელს არის გარდამავალი ეტაპი და ფაქტობრივად რეანიმაციისთვის მივიჩნიეთ, რომ სუბსიდია მაინც საჭიროა. შემდეგ წლებში დარგი იმდენად გაძლიერდება, რომ სახელმწიფოს როლი მინიმუმამდე დავა," _ გვითხრა ლევან დავითაშვილმა და მეღვინეობის სფეროში სახელმწიფოს როლზეც ისაუბრა.
-"ხელისუფლების ძალისხმევა სხვა კუთხით იქნება მიმართული. მაქსიმალურად უნდა მოხდეს უცხოური ბაზრების ათვისება და არა მხოლოდ რუსეთის, რომელიც პრინციპში ტექნიკური საკითხი იყო. საჭიროა ქართული ღვინის პოპულარიზაცია _ ცნობადობის გაზრდა. შესაბამისად, გაყიდვის მეტი საშუალება იქნება. ეს შექმნის ნორმალურ კონიუნქტურას ბაზარზე და იმედია, მომავალ წელს სახელმწიფო დანამატის საჭიროება აღარ იქნება."
მისივე თქმით, რამდენიმე კომპანია აუცილებლად ჩაიბარებს ჰიბრიდული ჯიშის ყურძენს, თუმცა სახელმწიფო მასზე სუბსიდირებას არ მოახდენს, რადგან ეს არაქართული ჯიშების მოშენებას წაახალისებს.
-"ჩვენ არ ვუწყობთ ხელს ჰიბრიდების პოპულარიზაციას, როდესაც 500-ზე მეტი უნიკალური ადგილობრივი ჯიში გვაქვს. ასეთ შემთხვევაში კულტურული მემკვიდრეობის გადაშენების გზაზე დავდგებით. ეს არის ის, რითიც ამაყები ვართ ქართველები. ჩვენი პროგრამაა, რომ ქართული ჯიშები აღვადგინოთ და დავაბრუნოთ იმ გეოგრაფიულ არეალში, სადაც საუკუნეების მანძილზე ხარობდა."
თუმცა, როგორც მან აღნიშნა, ჰიბრიდულ ყურძენს რამდენიმე კომპანია მაინც ჩაიბარებს, რომ გლეხი არ დაზარალდეს.
-"ჩვენ ვითვალისწინებთ იმ სოციალურ გარემოს, რომელიც ქვეყანაშია. სპეციალურად შერჩეულ ქარხნებში მოხდება ჰიბრიდის გადამუშავება, რომელიც საბრენდე სპირტად იქნება გამოყენებული. ეს მოხდება ყვარელსა და გურჯაანში. ჩვენ ვაცნობებთ ადგილობრივ ხელმძღვანელობას კონკრეტული კომპანიების შესახებ, თუ სად რა ჯიში ჩაბარდება და რა ფასად მიიღებენ ჰიბრიდს."
ღვინის ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელმა ცალსახად აღნიშნა, რომ სახელმწიფო დანამატი გავრცელდება მხოლოდ სამი სახეობის ყურძენზე _ რქაწითელი, საფერავი და კახური მწვანე.
-"რთველი ეხლა იწყება. ჯერ ოთხი-ხუთი ოპერირებადი კომპანიაა. ყოველ წუთს ემატება კომპანიები და ის ინფორმაციები, რომლებიც ჩვენთვის საჭიროა. როდესაც ყურძენი სათანადოდ მომწიფდება, ინფორმაცია მაქსიმალურად აკუმულირებული იქნება."
დავითაშვილმა "სპექტრის" მკითხველს ასევე განუმარტა, თუ რის საფუძველზე განისაზღვრა სუბსიდია და წელს, სახელმწიფო დანამატი საფერავზე რატომ არის უფრო ნაკლები (25 თეთრი), ვიდრე რქაწითელზე (40 თეთრი).
-"ეს მონაცემები მიღებულია სათანადო მოკვლევის საფუძველზე. წელს საფერავზე მოთხოვნა გაცილებით მაღალია, ვიდრე რქაწითელზე. ანუ მოთხოვნა-მიწოდების ბალანსი არის განსხვავებული და სწორედ ამ ბალანსის მიხედვით მოხდა სუბსიდიის პროპორციის განსაზღვრა."
ყურძნის შესყიდვის სურვილს ამ დროისთვის 73 კომპანია აცხადებს. დავითაშვილის თქმით, ამათგან თხუთმეტამდე უკვე დარეგისტრირებულია.
ლანა გულოშვილი
მასალის გამოყენების პირობები